Beton ve beton malzemelerin aşınma direncinin etkisini değerlendiren aşındırma test cihazları aşınma durumunu simüle eder.
Betonun mm cinsinden, aşınma derinliği cinsinden aşınma direncini belirlemek için kullanılan cihaz laboratuvarlarda ve sahada kullanıma uygundur.
Aşındırma Test Cihazlarının Uygulandığı Alanlar
Çalışma prensibinde çelik diskin aşındırıcı kum ile birlikte kayması ya da sürtünmesiyle çalışan döner disk makinesi kullanılır. Aşındırma test cihazları dairesel olarak diskin 12 dev/dk şeklinde döner. Kendi ekseninde ise 280 dev/dk döner.
Her diske 22 N’lik eşit yük uygulanırken aşındırıcı olarak silisyum karbür kullanılmaktadır. Beton yüzeyin aşınma derinliğini belirlemek için kullanılan ise mikrometre köprüsüdür. Test 1 saat 5 dakika içerisinde tamamlanır. Uygulandığı alanlar;
- Beton döşeme.
- Beton kaldırım.
- Endüstriyel kaplama.
- Kilitli bağlantılı blok kaplamadır.
Aşındırma Test Cihazları Çalışma Prensibi
Talimatlara göre aşındırma test cihazları kullanılırken numune boyutu en az 300 mm x 300 mm x 100 mm olmalıdır. Ayrıca numune yüzeyinin düzgün olmasına dikkat edilmelidir. Bunların yanı sıra kullanım talimatlarına göre betonun cinsi, w/c oranı ile betonun basınç dayanımı mutlaka belirtilmelidir.
Kullanımı son derece kolay olan aşındırma test cihazları doğal taşların ve beton ürünlerin aşınma direncini belirlemek için geliştirilir. Seçilmiş olan devir sayısında cihazın otomatik kapanması ile birlikte disk hızının elektronik kontrolü sağlanır. Disk tekerleği kalınlığı çoğunlukla 70 mm’dir.
Aşındırma Test Cihazları İle Analiz
Betonun oluşması için kullanılan mıcır, taş, kum ve çakıl gibi küçük malzemeler agrega olarak adlandırılır. Agregalar yoğun olarak parçalanan yapıya sahiptir bu yüzden aşındırma test cihazları parçalanmaya karşı ne kadar dirençli olduğunu test etmek ve hangi seviyede parçalandığını anlamak için kullanılır.
Cihazda çelikten yapılan tambur içerisinde yer alır. Cihazın üst kısmında elektronik kontrol alanı mevcuttur ve tambur belirli bir devir ile döner. Otomatik kontrol paneli kullanıcının tercih ettiği devire kadar ayarlanabilir.
Ayarlanan devir kadar dönen cihaz daha sonra otomatik olarak durur. Aşındırma test cihazları içerisindeki numuneleri kolaylıkla boşaltabilmek için şalterli pozisyon mekanizması mevcuttur. Mekanizma sayesinde tambur kolaylıkla boşaltılır.
Aşındırma Test Cihazları Özellikleri
Test cihazları ile yapılan analizler bittiğinde malzemenin tam buradan boşaltılmasını sağlayan çelik tepsi cihaz ile birlikte bulundurulur. Kalite standartlarına uygun olarak üretilen cihaz ses yalıtımlı ya da güvenlik kabinli gibi istenen özelliklere göre üretilir.
Kullanım özelliklerine göre farklı olan aşındırma test cihazları içerisinde iri agregalar için kullanılan cihazlarda yer alır. Çivili lastiklerin aşındırmasına karşı agrega direncini anlamayı sağlayan cihazlar doğal ya da suni taşları test etmek için uygundur.
- Yapılan test tambur içerisine su doldurma ile başlatılır.
- Su ile birlikte tamburun içerisine çelik bilya koyulur.
- Tambur döndürülür ve test tamamlanır.
- Yapılan testin ardından agregaların ne kadar aşınma yaptığı mevcut standartlara göre değerlendirilir.
- Belirlenmiş olan devire kadar döndükten sonra oluşan aşınma hakkında standart ile karşılaştırma gerçekleştirilir.
Dikey Ve Yatay Test Cihazları
Aşındırma cihazında kullanıcının ayarladığı elektronik kontrol mekanizması ile birlikte içerisinde paslanmaz çelikten üretilen silindir tamburu yer alır. Çelik olmasından dolayı iri agregalardan kaynaklı herhangi bir problem ya da yamulma ile karşılaşılmaz.
Tambur içerisinde bulunan 3 kanat agregalar ve bilyaların homojen olarak hareket etmesini sağlar. 3 kanatlı pervane aynı zamanda karıştırma işlemini düzgün ve eşit şekilde yapmayı sağlar.
Dikey ve yatay olmak üzere farklı olan test cihazı ile yapılan deneyin ardından numunedeki hacim kaybı belirlendiği gibi beton yapı elemanlarının yanı sıra aynı zamanda doğal taşlar yapı elemanları ve kaldırım taşlarının aşınma testleri gerçekleştirilir. Dikey cihaz tuğla ve fayans ürünlerin aşınmalara karşı direncini test etmekte kullanılır.
Test Aşamasında Süreçler
Aşındırma durumunu test edebilmek için agregaların direkt olarak üretilmiş yapısı dikkate alınır. Dayanıklılık biçim ve yapı değişimi ile birlikte kullanıldığı alanda süreye göre çeşitli durumlar incelenir. Analizler sürtünme hızının yanı sıra aynı zamanda aşırı basınç, temas durumu ve seyrek basınç özelliklerine göre yapılır.
Test aşamasında tüm süreç takip edilir ve böylelikle agregaların özellikleri hakkında bilgi edinme sağlanır. Aşındırma testi için kullanılan cihazlarda agregaların yapısının yanında aynı zamanda dayanıklılık ve yıpranma özellikleri de test edilir.